Algorytm wyboru inhalatora. Część 7/7

Czy istnieje inhalator idealny? Czym się kierować przy wyborze inhalatora? Jak wybrać inhalator dla dorosłego, dziecka lub seniora? - opowiada doktor Kamil Janeczek z Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. Rozmowę prowadzi redaktor Michał Dobrołowicz.

Audio icon

Algorytm wyboru inhalatora. Część 7/7

Czy istnieje inhalator idealny? Czym się kierować przy wyborze inhalatora? Jak wybrać inhalator dla dorosłego, dziecka lub seniora? - opowiada doktor Kamil Janeczek z Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. Rozmowę prowadzi redaktor Michał Dobrołowicz.

Audio icon

0:00

0:00


Transkrypcja nagrania:

To jest wielka przyjemność i zaszczyt być tu z Państwem i dla Państwa, i przed Państwem rozmawiać ze znakomitym ekspertem „O aerozoloterapii na jednym wdechu” – takie jest hasło naszego spotkania, bo wierzę, jestem przekonany, że te wszystkie informacje będą przydatne, już są przydatne w Państwa praktyce, w Państwa gabinetach, z korzyścią dla Państwa pacjentów, i tych mniejszych, i tych trochę większych. Doktor Kamil Janeczek cały czas z nami w ramach naszych rozmów. Kłaniam się, Kamilu, Panie Doktorze Kamilu, ponownie. W czasie naszej ostatniej rozmowy powiedziałeś coś, co mnie mocno zaintrygowało i wiem, że nie tylko mnie. Powiedziałeś, że idealny inhalator istnieje i od razu zaczęliśmy się zastanawiać, jak i gdzie go szukać. To prosimy cię o ten algorytm, o tę podpowiedź, gdzie szukać idealnego inhalatora, skoro on jest.

Zawsze na kursach, warsztatach lekarze po zapoznaniu się z taką paletą inhalatorów pytają, a który będzie najlepszy. No i niestety nie ma takiej jednoznacznej odpowiedzi. Istnieje inhalator najlepszy, idealny. To jest taki inhalator, którym pacjent potrafi się posługiwać. Czyli mamy najlepszy, ale dla konkretnego pacjenta. Nie jestem w stanie z tych wszystkich inhalatorów wskazać jednego konkretnego. To będzie z pewnością ten, którym pacjent będzie potrafił się obsługiwać i będzie z niego prawidłowo inhalował, i będzie się czuł lepiej. I wtedy mogę śmiało powiedzieć, że to był najlepszy wybór dla, właśnie dla tego, dla tego pacjenta.

Czyli inhalator dobierany do pacjenta, nie pacjent do inhalatora, tylko ten inhalator konkretnie szyty na miarę.

Nie, zupełnie, zupełnie w drugą stronę. No niestety czasem tak zdarza się w środowisku lekarskim, że lekarze znają określone typy inhalatorów. No i te, które znają, dobierają właśnie do pacjenta. Natomiast to, co najważniejsze, no to ten, my musimy znać wszystkie inhalatory, aby wybrać no ten najlepszy dla konkretnego pacjenta, a nie ten, który na chwilę obecną znamy, więc szyjemy go dla pacjenta.

My w tym studiu, jak Państwo być może już wiedzą i widzą na ekranach Państwa komputerów, już trochę minut spędziliśmy i my już się trochę poznaliśmy i już wiem Kamilu, że ty jesteś niesamowicie uporządkowanym człowiekiem i masz takie swoje algorytmy w konkretnych punktach, takich liczbowych, chyba też tak myślisz w sposób uporządkowany i chyba w ten sposób działasz, jak rozumiem, jako lekarz praktyk. Wiem, że masz przygotowane takie punkty, czym się kierować, dobierając ten najlepszy inhalator dla konkretnego pacjenta, gdzie są największe szanse, że on będzie potrafił go używać. Czy możesz nam je przedstawić?

Pewnie że tak, no jak w medycynie algorytmów jest wiele. Tak samo i znajdziemy algorytmy dotyczące terapii inhalacyjnej. Jeden z tych algorytmów my podajemy w polskim przewodniku inhalacyjnym. Powtórzę raz jeszcze, wybierając inhalator musimy wziąć pod uwagę takie trzy, bardzo ważne elementy: pierwsze, czy wszystkie leki, które chcemy zalecić, dostępne są w tym samym typie inhalatora – to ta złota zasada, o której rozmawialiśmy. Druga rzecz, ustal preferencje chorego. Trzecia rzecz to z kolei ustal, czy pacjent będzie w stanie się posługiwać tym inhalatorem. Więc sprawdzamy to. Natomiast teraz chcemy dojść do konkretnego typu inhalatora. I do tego służą algorytmy. My, jak wspomniałem, jeden zaproponowaliśmy w naszym opracowaniu, w polskim przewodniku inhalacyjnym. I tam musimy odpowiedzieć sobie na dwa pytania. Pierwsze pytanie to, czy pacjent koordynuje moment wyzwolenia leku z początkiem wdechu. A drugie, jak mocny wdech wykonuje pacjent. Mocny, czy jednak będzie to słabszy wdech. I zatrzymajmy się na tym pierwszym pytaniu. Jeżeli pacjent nie koordynuje, to odpada nam już jedna grupa inhalatorów, będą to inhalatory ciśnieniowe dozujące, same, bez komory, one odpadają. Natomiast do wyboru nadal mamy: ciśnieniowy dozujący z komorą, mamy inhalator suchego proszku bądź też nebulizacji. Natomiast musimy zadać sobie później dopiero to drugie pytanie, czy pacjent wykonuje mocny, czy wykonuje słabszy wdech. Bo jeżeli wykonuje słabszy, to z tych, które wymieniłem, będziemy wybierać ciśnieniowy z komorą inhalacyjną bądź nebulizację. Jeżeli pacjent raczej wykonuje mocniejszy wdech, wtedy będziemy szli w kierunku inhalatorów suchego proszku. No i jesteśmy po drugiej stronie algorytmu, czyli teraz odpowiadamy na pytanie: tak, pacjent koordynuje. To, co możemy wybrać: ciśnieniowy, ciśnieniowy z komorą, nebulizację, czy inhalator suchego proszku. Więc mamy całą paletę, jeżeli chodzi o typy inhalatorów, ale znowu drugie pytanie: czy pacjent robi mocny, czy słaby wdech? Mocny? Raczej inhalator suchego proszku. Słabszy wdech? To te pozostałe. Musimy jednak pamiętać też o zaleceniach. Zalecenia mówią tak: że jeżeli jest to pacjent już po piątym roku życia, który osiąga minimalny przepływ wdechowy 30 litrów na minutę, to u takiego pacjenta pierwszym wyborem powinny być inhalatory suchego proszku. Dopiero kolejnym inhalatory ciśnieniowe dozujące, a ostatnim wyborem – nebulizacja.

Kamilu, rozumiem, że te wszystkie decyzje zapadają w gabinecie. To wszystko jest na bazie obserwacji, które ty jako lekarz praktyk, po prostu masz w swoim gabinecie. Obserwujesz, pytasz.

Tak jest. Musimy przeprowadzić odpowiednio wywiad z pacjentem, musimy sprawdzić, ocenić jego umiejętności, uwzględnić jego preferencje, no i na końcu tej całej układanki wybrać odpowiedni dla pacjenta inhalator.

Powiedziałeś przed chwilą o pacjentach powyżej piątego roku życia, a co z jeszcze młodszymi? Ty na co dzień pracujesz w Klinice Chorób Płuc i Reumatologii Dziecięcej w Uniwersyteckim Szpitalu Dziecięcym w Lublinie. Masz na co dzień kontakt z pacjentami pediatrycznymi, o czym pamiętać, wybierając inhalator właśnie dla dziecka?

O tym wszystkim, o czym już powiedziałem, ale pamiętajmy o tej obsłudze. Dziecko musi być w stanie obsłużyć ten inhalator po pierwsze prawidłowo. Musi wykonać odpowiedni, optymalny przepływ wdechowy wymagany dla danego typu inhalatora, ale jeszcze jedna rzecz. Musimy pamiętać również o pewnych wymogach rejestracyjnych. Lek w danym inhalatorze jest zarejestrowany od któregoś tam roku życia, więc ten aspekt również musi być uwzględniony. No i pamiętajmy, no ta edukacja musi być odpowiednio dostosowana do wieku pacjenta. My często tą edukację wśród pacjentów pediatrycznych prowadzimy na takiej zasadzie zabawy. To daje zdecydowanie nam lepsze, nam lepsze efekty.

Czyli w gabinecie mały pacjent z mamą albo tatą, albo z obojgiem rodziców i patrzymy, czy sobie poradzi ten trzylatek, czterolatek?

Tak, tu jeszcze na pewno dużo do powiedzenia ma rodzic. No niewątpliwie tą terapię inhalacyjną tak małego pacjenta prowadzi rodzic. Przygotowuje inhalator, łączy z komorą inhalacyjną, natomiast no pacjent musi oddychać. Terapii inhalacyjnej bez oddechu nie ma. To jest podstawa. Często pytamy, pytamy na kursach: co musi mieć pacjent, co musi zaoferować od siebie, aby terapia inhalacyjna zaistniała? No musi oddychać, bo wdechu tej terapii nie będzie.

Doktor Kamil Janeczek specjalnie dla Państwa. Wiele informacji z praktyki wziętych, prosto z gabinetów, oby do wykorzystania w czasie Państwa pracy. Szanowny Panie Doktorze Kamilu, bardzo dziękuję za to nasze spotkanie i tych kilkadziesiąt minut rozmów, które Państwo mogą znaleźć na stronie internetowej historiezoddechem.pl. Tam wiele bardzo ciekawych informacji już jest, będzie jeszcze więcej. Gorąco Państwu polecamy te wszystkie informacje, bardzo uporządkowane, dopasowane, mam nadzieję, maksymalnie do Państwa potrzeb z korzyścią dla Państwa pacjentów. Dziękujemy za Państwa obecność po drugiej stronie ekranu. Życzę powodzenia Kamilu w dalszej pracy, w opiece i nad tymi mniejszymi, i starszymi pacjentami, żeby te inhalatory były poprawnie używane.

Bardzo dziękuję, zachęcamy do edukacji.

Zachęcamy, bo to jest taka zachęta, która chyba nie przestanie być aktualna, zgodzisz się pewnie ze mną?

Nie przestanie być. Inhalatory zmierzają w kierunku coraz to bardziej inteligentnych urządzeń. No ale to jeszcze przed nami. I do tego momentu bez edukacji terapii inhalacyjnej nie będzie.

A czy jest tak, że jeśli inhalator nawet jest coraz bardziej inteligentny, jak mówisz, to cały czas, żeby wykorzystać tę jego inteligencję to jednak ten człowiek, który sprawdzi, który oceni, czy ten, czy ten, który po prostu łatwiej, to to jest niezbędny element.

Tak jest, my musimy być, musimy być, musimy wybrać odpowiedni, optymalny inhalator dla danego pacjenta.

Dziękuję Kamilu, że byłeś z nami. Doktor Kamil Janeczek, Uniwersytecki Szpital Dziecięcy w Lublinie. I szkoła, tak jest Szanowni Państwo, Wyższa Szkoła Aerozoloterapii w ramach naszego cyklu właśnie „O aerozoloterapii, czyli o terapii inhalacyjnej na jednym wdechu”, historiezoddechem.pl. Gorąco Państwu polecamy ten adres. Bardzo dziękuję za nasze spotkanie. Do zobaczenia. Kłaniamy się.

Dziękujemy, do zobaczenia.